ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Και κάποιος ρήτορας μίλησε,
"Πες μας για την Ελευθερία."
Κι εκείνος απάντησε:
Στην πύλη της πόλης και στο παραγώνι σας έχω δει να πέφτετε στο χώμα και να προσκυνάτε την ελευθερία σας,
Όπως οι σκλάβοι που στέκονται δουλοπρεπείς μπροστά στον τύραννο και τον εκθειάζουν ενώ εκείνος τους θανατώνει.
Πράγματι, στο αλσύλλιο του ναού και στη σκιά της ακρόπολης έχω δει τους πλέον ελεύθερους ανάμεσά σας να φορούν την ελευθερία τους ζυγό και χειροπέδα.
Και ματώνει η καρδιά μου - γιατί θα ελευθερωθείτε μόνον όταν ακόμη κι ο πόθος της ελευθερίας είναι χαλινάρι, όταν πάψετε ν' αναφέρεστε στην ελευθερία σα να 'ναι στόχος κι εκπλήρωση.
Θα 'στε ελεύθεροι όχι όταν απ' τις μέρες σας χαθεί η έγνοια κι από τις νύχτες σας η ανάγκη και η θλίψη,
Αλλά όταν όλα αυτά εξακολουθούν να περιζώνουν τη ζωή σας κι όμως εσείς τα προσπερνάτε γυμνοί κι αδέσμευτοι.
Πώς όμως να ξεφύγετε απ' τις μέρες και τις νύχτες σας παρά όταν σπάσετε τα δεσμά που 'σείς, αν και στη χαραυγή της αντίληψης, έχετε σφίξει γύρω απ' το μεσημέρι σας;
Στην πραγματικότητα εκείνο που ονομάζετε ελευθερία είναι η πιο γερή αλυσίδα, κι ας αστράφτουν οι κρίκοι της στον ήλιο θαμπώνοντας τα μάτια.
Τι άλλο θα 'πρεπε ν' απαρνηθείτε παρά κομμάτια του ίδιου σας του εαυτού για να ελευθερωθείτε;
Αν ήταν να καταργήσετε έναν άδικο νόμο, ο νόμος γράφτηκε απ' το δικό σας χέρι στο ίδιο σας το μέτωπο.
Δε θα τον σβήσετε ρίχνοντας στην πυρά τόμους νομοθεσίας, ούτε ξεπλένοντας τα κεφάλια των δικαστών σας, ακόμη κι αν αδειάσετε όλη τη θάλασσα επάνω τους.
Κι αν ήταν να εκθρονίσετε έναν τύραννο, βεβαιωθείτε πρώτα ότι έχετε γκρεμίσει το θρόνο του εντός σας.
Γιατί πώς γίνεται ένας τύραννος να εξουσιάζει ελεύθερους κι υπερήφανους, παρά μέσα απ' την τυραννία της ελευθερίας τους και την αιδώ της κεκτημένης περηφάνιας;
Κι αν ήταν έγνοια που ξεπεράστηκε, 'σείς την είχατε επιλέξει αυτήν την έγνοια, δε σας την επέβαλαν.
Κι αν ήταν φόβος που σκόρπισε, ο σπόρος του φόβου στην καρδιά σας βρίσκεται, όχι στο χέρι εκείνου που φοβάστε.
Πράγματι τα πάντα κινούνται εντός σας σε μια συνεχή ημι-περίπτυξη - το ποθητό με το τρομερό, το απεχθές με το προσφιλές, αυτό που κυνηγάτε κι εκείνο απ' το οποίο δραπετεύετε.
Όλα ετούτα κινούνται εντός σας, φως και σκιά, σαν σφιχταγκαλιασμένα ζευγάρια.
Κι όταν η σκιά σβήσει και χαθεί, το φως που παραμένει γίνεται σκιά σ' άλλο φως.
Έτσι κι η ελευθερία σας όταν χάσει τα δεσμά της μεταβάλλεται σε δεσμοφύλακα μιας πιο σημαντικής ελευθερίας.